Şirketler için bir defaya mahsus ek vergi
Borçların yapılandırılmasına ilişkin kanun teklifi TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.
Yönetmeliğe göre, kurumlar vergisi mükellefleri tarafından 2022 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde kurumlar faizinden indirime tabi istisna ve indirim tutarları ile indirimli kurumlar vergisine tabi matrahlar gösterilmek suretiyle, transfer avantajı ile ilişkili; Kurumlar vergisi istisnaları ile en az yüzde 15 vergi yükü taşıdığı ispatlanan yurt dışından sağlanan muafiyet menfaatlerinden bir defaya mahsus olmak üzere yüzde 5 oranında ilave vergi alınacaktır.
Depremden etkilenen 11 il ile Sivas’ın Gürün ilçesindeki kurumlar vergisi mükellefleri kapsam dışında tutulacak.
Hesaplanacak verginin birinci taksiti kurumlar vergisinin ödeme süresi içinde, ikinci taksiti ise bu süreyi takip eden dördüncü ayda ödenecektir.
Hesaplanan ibraz konusu vergi, gider ve indirim olarak değerlendirilmeyecek; Kurumlar vergisi, kesintili vergi, tevkif edilen vergiler ve varsa yurt dışında ödenen vergiler dahil her türlü vergiden mahsup edilmesine izin verilmeyecektir.
İlk taksit ödeme süresi içinde
Söz konusu vergi, birinci taksit kurumlar vergisi ödeme süresi içinde, ikinci taksit ise bu dönemi takip eden dördüncü ayda olmak üzere iki taksitte ödenecektir.
Risturn muafiyeti, tam mükellef kurumlardan alınan bağış ve yardımlar gibi bazı istisna ve indirimler kapsam dışı bırakılacak ve ilave vergi kapsamına girmeyen mükellefler belirlenecektir.
Daha önce Genel Kurul’da kabul edilen teklifin 10’uncu maddesi yeniden müzakere edilerek değiştirildi. Kabul edilen düzenlemeye göre, mikro ve küçük işletmelerin teknoloji geliştirme bölgeleri ile Ar-Ge ve tasarım merkezleri kurumlar vergisi mükelleflerinden alınacak bir defaya mahsus ek vergiden muaf tutulacak. Ayrıca yurt dışına gönderilen öğrencilerin kamu borçları da yeniden yapılandırma kapsamına alındı.
Taban ve vergi artışı
Mükellefler tarafından çeşitli nedenlerle eksik beyan edilen veya beyan edilmeyen geçmiş yıl gelirlerinin, bariz oran ve tutarlar dahilinde beyan edilmesi sağlanmaktadır. Bu şekilde beyan edilecek gelirlere uygulanacak oran ve tutarların tespitinde ekonomik gelişmelere paralel olarak belirlenen esaslar esas alınır.
Buna göre mükellefler, Vergi Tarzı Kanunu’nda yer alan vergi cezalarına ve gecikme faizlerine tabi olmadan vergilerini ödeyebilecekler. Artan vergi ve transferler için artan vergilerin ödenmesi kuralı ile vergi incelemesi ve tarhı yapılmayacak.
Matrahı artıran mükelleflerin beyan edeceği vergi matrahları ile verginin hesaplanacağı matrahlar için asgari fiyatlar, matrahın daha önce veya indirim ve istisnalar nedeniyle beyan edilmiş olması veya beyanname verilmemiş olması durumlarında belirlenir. yapılmış veya ilgili yıllarda faaliyet veya gelir olmuş olsa dahi bu faaliyet ve gelirlerin vergi dairesi tarafından tespit edilir. Bilgi dışında kalması nedeniyle vergi matrahının bulunmadığı durumlarda, mükellefler tarafından beyan edilen matrahlara uygulanan oranlar sonucunda bulunan matrahlara bir alt sınır getirilir.
Kurumlar vergisi mükelleflerinin artırdıkları kurumlar vergisi matrahlarına ek olarak, ilgili kanuna göre vergi tevkifatına tabi tutulan kazanç ve kazançları üzerinden kesilen vergilerin artırılmasına ilişkin bir kural getirilmiştir.
Artış kararları alındı
Gelir (stopaj) vergisi ile kurumlar (stopaj) vergisi ve matrah artırım kararları alınır. Bundan yararlanan mükellefler, artırılan vergiyi ödemeyi kabul ettikleri vergilendirme dönemlerine ilişkin olarak artışa tabi ödemeler nedeniyle nezdinde gelir (stopaj) vergisi inceleme ve tarhı yapılmayacaktır. Gelir ve kurumlar vergisi kanunu uyarınca, kar dağıtımına esas olan ödemeler veya genel merkeze intikal eden bedel üzerinden yapılması gereken vergi tevkifatı kararlarına istinaden yönetmelik kapsamında matrahını artıranlar da, kurumlar vergisi yönünde vergi matrahlarını artırmak zorunda kalmaktadırlar.
Katma değer vergisi mükellefleri, vergi artışı ve ödemesi halinde, artırdıkları devirler için KDV yönünden vergi inceleme ve tarhına tabi tutulmayacak. Artışa esas fiyat, yıl içinde katma değer vergisi beyannamelerinde gösterilen “hesaplanan katma değer vergisi”nin yıllık toplamı olacaktır. Hesaplanan KDV, indirimlerden önceki vergi fiyatı olacaktır.
Taban en az yüzde 25 artırılacak
Kanun ile 2022 yılı için vergi matrahında artış getirildi. Vergi matrahı, 2022 yılı için gelir ve kurumlar vergisi matrahının en az yüzde 25’i kadar artırılacak.
2022 yılı için vergi matrahını artıran gelir vergisi mükelleflerinden, işletme hesabı esasına göre defter tutanlara 105 bin liradan; Asıl bilançoya göre, muhasebeciler ve serbest meslek sahipleri için 200 bin liradan, kurumlar vergisi mükellefleri için 500 bin liradan az olamaz.
2022 takvim yılı vergi matrahının artırılması amacıyla bu yılın gelir veya kurumlar vergisi beyannamesi verilmiş ve bu beyannamelerde beyan edilen matrah vergi matrahları, 2021 takvim yılında beyan edilen matrah yüzde 122,93 oranında, 2022 takvim yılının üçüncü kesintili vergilendirme döneminde bulunan fiyat. Beyan edilen matrahın, matrahın yüzde 40 oranında artırılması suretiyle bulunan yüksek fiyattan az olmaması aranacaktır.
