Putin’in Birliğin Durumu konuşmasındaki iddiaları doğru mu?
BBC Gerçeklik Kontrolü Ekibi
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün iki saatlik Ulusa Hitap konuşması yaptı. Putin konuşmasında Ukrayna Savaşı’na ilişkin bir dizi tezler ileri sürdü ve Batı ülkelerine sert eleştiriler yöneltti.
Putin’in bazı tezlerini konuşmasında inceledik.
‘Ukrayna’da 2014’ten sonra neo-Nazi rejimi kuruldu’
Putin, Ukrayna’nın işgalini yasal hale getirmek için defalarca “Neo-Nazi rejimi” rejimi hakkında asılsız iddialar uydurdu.
2019’da Ukrayna’da yapılan en son parlamento seçimlerinde, aşırı sağ adayların marjı %2 civarındaydı, bu diğer birçok Avrupa ülkesinden çok daha azdı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelensky’nin Yahudi olduğunu ve bazı aile üyelerinin Holokost’ta öldüğünü de vurgulamak gerekir.
Ama Ukrayna’da da çok sağcı kümeler var. En bilineni Azak Tugayı’dır ve bu grubun bazı unsurları Nazi ideolojisini takviye kuvvet olarak adlandırmıştır.
Ukrayna’nın doğusunda bölgeleri ele geçiren Rus kökenli ayrılıkçılara karşı direnmek amacıyla kurulan grup, daha sonra Ukrayna Ordusu’na katıldı.
‘Ukrayna, ordu tugaylarından birine Hitler’in Edelweiss biriminin adını verdi’
Burada Putin, Ukrayna ordusunun bir birliği ile Nazilerin 1. Dağ Birliği arasında bir benzerlik kuruyor. 1. Mountain League, Edelweiss çiçeğini sembol olarak kullandı. Birlik üyeleri, İkinci Dünya Savaşı’nda savaş suçları işlediler.
Zelenskiy, 14 Şubat’ta 10. Dağ Taarruz Tugayına “Fahri Edelweiss” adını verdi.
Ertesi gün Rusya Dışişleri Bakanlığı Twitter’dan yaptığı açıklamada bunun Ukrayna’daki Nazi zihniyetinin kanıtı olduğunu iddia etti.
Ancak Alplerde yetişen Edelweiss çiçeği, diğer ülkelerin dağ dernekleri tarafından da sembol olarak kullanılmaktadır.
Bunlar arasında Hırvat Dağ Kurtarma Servisi, İsviçre Ordusundaki generaller ve Polonya’daki 21. Piyade Tugayı yer alıyor.
Rusya’nın bile Edelweiss adında özel bir birimi var. Rosgvardia’daki 17. Özel Amaçlı Birime 2011’de bu isim verildi ve 2016’da Avanguard olarak yeniden adlandırıldı.
“Kiev rejiminin açıkça söylediği için nükleer silah elde etmeye çalıştığını da hatırlıyoruz”
Ukrayna’nın nükleer silah elde etmeye çalıştığına dair bir kanıt yok ve bu iddiayı daha önce ortaya atan Putin de herhangi bir kanıt sunmadı.
Sovyetler Birliği’nin bir parçası olduğu dönemde Ukrayna’da konuşlandırılmış nükleer silahlar vardı, ancak Ukrayna 1994 yılında Nükleer Silahsızlanma Anlaşması’nı imzaladı ve güvenlik garantileri karşılığında bu silahlardan vazgeçti.
2021’de Ukrayna’nın Almanya Büyükelçisi Andriy Melnik, Ukrayna’nın NATO’ya katılamaması durumunda nükleer silahlar konusundaki tutumunu yeniden gözden geçirmesi gerektiğini söyledi.
2022’de de Zelenskiy, Ukrayna’nın nükleer silahlardan vazgeçmesine rağmen “güvenliğinin olmadığını” belirtti.
Ancak Ukrayna hükümeti nükleer silah edinme niyetinden bahsetmedi ve 2021’de yayınlanan askeri strateji belgesinde nükleer silahlardan bahsedilmedi.
Birleşmiş Milletler Uluslararası Atom Kuvvetleri Ajansı da Ukrayna’nın barışçıl faaliyetler için kullanılan nükleer malzemeleri başka amaçlar için kullanmak üzere yönlendirdiğine dair hiçbir işaret olmadığını belirtti.
‘Rusya’da GSYİH 2022’de sadece %2,1 azaldı, hatırlatmak isterim ki Şubat veya Mart’ta Rus ekonomisinin çökeceğini iddia etmişlerdi’
Putin, Rusya ekonomisinin beklenenden daha az daraldığını söylemekte haklı.
Rus istatistik kurumu, GSYİH’nın en son Uluslararası Para Fonu (IMF) raporundaki %2,2’lik projeksiyona yakın olarak %2,1 oranında daraldığını açıkladı.
Bu seviyedeki daralma IMF’nin listesindeki en kötü performansı yine gösterirken, kurum daralmanın varsayımlarına yaklaştığını doğruladı.
IMF, Rusya ticaretinin ambargo uygulanmayan ülkelere yönlendirildiğini ve örneğin Hindistan ve Çin’in Rus petrolünün en önemli alıcıları haline geldiğini, Batılı ülkelerin ise alımları kısıtlayıp ambargo uyguladığını kaydetti.
Temmuz 2022’de IMF, Rusya GSYİH’sının %6 küçüleceğini varsaydı.
